Het gaat om een fonds voor vrijwillige aanvullende pensioenen, dat in 1990 in het leven is geroepen. Uit het fonds krijgen 751 (voornamelijk oud-)parlementariërs een uitkering. Deze kan oplopen tot 6000 euro per maand, afhankelijk van het genoten salaris en de duur van het dienstverband. Die komt dus bovenop de bestaande pensioenvoorziening. Het tekort bedraagt nu 350 miljoen euro.
De regeling stamt uit een tijd waarin de parlementariërs uit de verschillende EU-lidstaten niet hetzelfde verdienden en dus ook niet allemaal hetzelfde pensioen kregen. Toen de salarissen in 2009 werden gelijkgetrokken, werd het fonds overbodig en gesloten. Het Europarlement gaf toen de garantie dat de uitkeringen overeind zouden blijven en dat tekorten in de toekomst zouden worden aangevuld. En aan de andere kant, mocht er uiteindelijk een overschot blijken te zijn, dan zou dat terugvloeien naar het parlement.
Het tekort is mede tot de huidige omvang opgelopen doordat de hoogte van het rendement tevoren was vastgesteld en dus niet bijgesteld kon worden. De verwachting is dat het fonds in 2024 niet meer aan zijn verplichtingen kan voldoen. In 2038 bedraagt het tekort mogelijk zelfs 384 miljoen euro.
Garantie
Dit is een van die lijken in de kast waarover niemand het wil hebben
Lara Wolters, PvdA
Volgens het Bureau van het Europarlement dat onder meer verantwoordelijk is voor het budget, moet dit tekort voor rekening komen van de belastingbetaler. Er is namelijk, zo redeneert het bureau, in het verleden een garantie afgegeven en die moet worden nagekomen. ,,Maar ja, dit kan natuurlijk niet”, zegt Lara Wolters, sinds 2019 Europarlementariër voor de Partij van de Arbeid. ,,Dit is een van die lijken in de kast waarover niemand het wil hebben. Het speelt al langer, maar er komt maar geen duidelijkheid. Bovendien, hoe het zit het dan precies met die garantie? Het is nooit helemaal helder geweest welke verplichtingen het parlement heeft.”
Wolters vroeg consultancybedrijf Westerbrink, dat gespecialiseerd is in pensioenen, om uit te zoeken of dit wettelijk gezien allemaal wel kan. De conclusie is duidelijk ‘nee’. ‘De garantie van het Europarlement voor een pensioen van een vast bedrag is wettelijk en financieel niet houdbaar’, staat in het rapport van Westerbrink. En: ‘Europarlementariërs kunnen zich niet beroepen op beloftes die destijds zijn gedaan.’
Om te voorkomen dat die rekening van 350 miljoen euro of meer op het bord van de burger komt te liggen, is er wat Wolters betreft een aantal opties. ,,Er kan bijvoorbeeld gekort worden op de uitkering. Er kan een heffing worden doorgevoerd. Of we kunnen zeggen ‘sorry jongens, dit is niet meer houdbaar’ en het fonds liquideren.”
Wolters presenteert haar bevindingen maandag in de commissie Begrotingscontrole, met de vraag of de leden zich achter haar conclusies willen scharen. Heel veel hoop daarop heeft ze echter niet. ,,Hiertegen is veel weerstand in het Europarlement. Ze zien niet graag dat de vuile was buiten wordt gehangen. Maar ik ga het toch proberen. Dit is echt niet goed voor het imago van het parlement.”
